मित्रांनो, कसे आहात? आज आपण मध्य प्रदेशातील खरगोन जिल्ह्यातील एका मिरचीच्या शेतात ची माहिती घेणारं आहोत. आज आपण सोनू पटेल यांच्या शेतातील मिरची बद्दल माहिती घेणार आहोत.जे 55 एकरात मिरचीची शेती करतात आणि वर्षाला दोन ते अडीच कोटींचा निव्वळ नफा मिळवतात. चला, या मिरचीच्या शेतीविषयी सखोल माहिती घेऊया.
शेतकऱ्याचे परिचय:
सोनू पटेल, खरगोन जिल्ह्यातील बखन गावात राहणारे, यांनी 2009 साली 4 एकरापासून मिरचीची शेती सुरू केली होती. आज ते 55 एकरात मिरचीची शेती करत आहेत. त्यांच्या शेतीत त्यांनी प्रचंड मुनाफा कमावला आहे, ज्यामुळे त्यांनी 45 एकर जमीन खरेदी केली आहे.
मिरचीची शेती कशी करावी:
माती आणि पाणी:
मिरचीला लाल माती अधिक पसंत आहे.
पाण्याच्या गुणवत्तेसाठी गोड पाणी आवश्यक आहे.
पाण्याचा स्रोत म्हणून कुंआ, ट्यूबवेल आणि नर्मदा नदीचे पाणी वापरले जाते.
जमीन तयारी:
दोन वेळा कल्टीवेटर आणि एकदा रोटावेटर चालवून जमीन तयार केली जाते.
बेड तयार करण्यासाठी 3500 रुपये प्रति एकर खर्च होतो.
बेडची लांबी 42 फूट आणि रुंदी 3 फूट असते.
नर्सरी आणि रोपे:
नर्सरी तयार करण्यासाठी 15000 रुपये प्रति एकर खर्च येतो.
प्रत्येक एकरात 7000 ते 8000 रोपे लावली जातात.
खत आणि मल्चिंग:
बेसल डोस म्हणून डेप, सल्फर, मॅग्नेशियम यांचा समावेश असतो.
मल्चिंग पेपरचा खर्च 15000 रुपये प्रति एकर येतो.
मल्चिंगमुळे खरपतवार नियंत्रण, जमिनीची नमी राखली जाते आणि कीड प्रबंधन सोपे होते.
ड्रिप सिंचन:
ड्रिप सिंचनासाठी 45000 रुपये प्रति एकर खर्च येतो.
ड्रिप सिंचनाच्या योग्य व्यवस्थापनाने उत्पादन दुप्पट होते.
फर्टिलायझर व्यवस्थापन:
प्रत्येक एकरात 40000 रुपये फर्टिलायझरचा खर्च येतो.
ड्रिंचिंग आणि स्प्रे यांच्या माध्यमातून फर्टिलायझर दिले जाते.
कीड नियंत्रण:
कीड प्रकार:
थ्रिप्स, वाइट फ्लाय आणि सुंडी या कीडांचा प्रादुर्भाव अधिक असतो.
पेस्टिसाइड्सचा खर्च 40000 रुपये प्रति एकर येतो.
मिरचीची हार्वेस्टिंग:
हरी मिरची:
हरी मिरचीचे तीन तोडे केले जातात.
हरी मिरचीचे दर 40-50 रुपये किलो असतात.
लाल मिरची:
हरी मिरचीचे दर कमी झाल्यावर ती लाल रंगात रूपांतरित होते.
लाल मिरची सुकवून कोल्ड रूममध्ये स्टोर केली जाते.
सुकलेल्या लाल मिरचीचे दर 150-200 रुपये किलो असतात.
शेतीचा एकूण खर्च आणि नफा:
एकूण खर्च:
जमीन तयार करणे, रोपे लावणे, खत, कीड नियंत्रण, हार्वेस्टिंग, वगैरे सर्व खर्च धरून प्रति एकर 1,25,000 रुपये खर्च होतो.
नफा:
एकूण 150 क्विंटल उत्पादन मिळते.
हरी मिरची आणि लाल मिरचीचे विक्री करून प्रति एकर सुमारे 5 लाख रुपये नफा मिळतो.
मार्केटिंग आणि स्टोरेज:
मार्केटिंग:
सोनू पटेल दरवर्षी तेलंगाणा आणि आंध्र प्रदेशला भेट देऊन तिथल्या मिरचीच्या उत्पादनावर लक्ष ठेवतात.
ते उत्पादन कमी असताना मिरची कोल्ड रूममध्ये साठवून योग्य वेळी विक्री करतात.
कोल्ड स्टोरेज:
कोल्ड स्टोरेजमध्ये मिरची साठवण्याचा खर्च 10 रुपये किलो येतो.
साठवलेल्या मिरचीच्या दरवाढीमुळे अधिक नफा मिळतो.
सोनू पटेल यांच्या मिरचीच्या शेतीतून आपण हे शिकू शकतो की, योग्य पद्धतीने शेती केल्यास आणि बाजारपेठेचा योग्य अभ्यास केल्यास शेतीतून मोठा नफा मिळवता येतो. यासोबतच, नवीन तंत्रज्ञान आणि व्यवस्थापनाच्या पद्धती अवलंबून उत्पादन वाढवता येते.