पीएम किसान सम्मान निधी योजना: 18वी हप्त्यापूर्वी काही शेतकऱ्यांना झटका, पैसे परत घेण्याची प्रक्रिया सुरू
भारतीय शेतकऱ्यांसाठी सुरू केलेली एक महत्त्वाची योजना म्हणजे प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजना. ही योजना शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत देण्यासाठी बनवली आहे, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या शेतीच्या कामासाठी आवश्यक ती आर्थिक मदत मिळते. मात्र, काही अपात्र शेतकऱ्यांनी या योजनेचा गैरफायदा घेतला आहे, ज्यामुळे सरकारने त्यांच्याकडून पैसे परत घेण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
पीएम किसान योजना काय आहे?
प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजना (PM-Kisan) ही योजना 2019 मध्ये सुरू करण्यात आली. योजनेअंतर्गत, केंद्र सरकार देशातील लहान आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना वर्षातून 6000 रुपये आर्थिक मदत देते. ही मदत तीन हप्त्यांमध्ये दिली जाते, प्रत्येक हप्ता 2000 रुपयांचा असतो. ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या थेट बँक खात्यात जमा होते.
अपात्र शेतकऱ्यांकडून पैसे वसूल करणे का सुरू केले आहे?
PM KISAN 18TH INSTALLMENT योजनेच्या सुरुवातीपासूनच काही शेतकऱ्यांनी खोटी माहिती देऊन या योजनेचा लाभ घेतला आहे. सरकारने ई-केवायसी (eKYC) आणि भू सत्यापन (Land Verification) प्रक्रिया सुरू केली आहे, ज्यामध्ये असे आढळले आहे की काही शेतकरी पात्र नसताना देखील योजनेचा लाभ घेत आहेत. त्यामुळे सरकारने अशा शेतकऱ्यांकडून पैसे वसूल करण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
उत्तर प्रदेशातील वसुलीची स्थिती
उत्तर प्रदेशातील बागपत जिल्ह्यातून 260 हून अधिक शेतकऱ्यांकडून सुमारे 21,62,000 रुपये वसूल करण्यात आले आहेत. याशिवाय, इतर अपात्र शेतकऱ्यांना देखील नोटिसा पाठवण्यात आल्या आहेत. यामुळे अनेक शेतकरी चिंताग्रस्त आहेत, कारण जर ते देखील अपात्र आढळले तर त्यांच्याकडूनही पैसे परत घेतले जाऊ शकतात.
वसुलीच्या प्रक्रियेत कोणते शेतकरी येतात?
सरकारच्या निर्देशानुसार, जे शेतकरी अपात्र असून देखील या योजनेचा लाभ घेत आहेत, त्यांच्यावर ही वसुली प्रक्रिया लागू होते. यात सर्वसाधारणपणे ते शेतकरी येतात ज्यांची आर्थिक स्थिती चांगली आहे, किंवा जे सरकारी नोकरी करतात, किंवा ज्यांच्याकडे मोठी जमीन आहे. या शेतकऱ्यांना सरकारने योजनेतून वगळले आहे आणि त्यांच्याकडून आतापर्यंत दिलेल्या रकमेची वसुली करण्यात येत आहे.
ई-केवायसी आणि भू सत्यापनाची महत्त्वाची भूमिका
ई-केवायसी आणि भू सत्यापनामुळे सरकारला खोटी माहिती दिलेल्या शेतकऱ्यांचा शोध घेणे सोपे झाले आहे. ई-केवायसी प्रक्रियेमुळे शेतकऱ्यांची खरी ओळख पटविण्यात आली आहे, तर भू सत्यापनामुळे त्यांच्या जमिनीची स्थिती तपासली गेली आहे. या दोन्ही प्रक्रियेमुळे लाखो अपात्र शेतकऱ्यांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे.
अपात्र शेतकऱ्यांवर होणारे परिणाम
सरकारने स्पष्ट केले आहे की जर एखादा शेतकरी अपात्र आढळला तर त्याच्या खात्यात पुढील हप्ता जमा केला जाणार नाही. याशिवाय, त्यांना आधी मिळालेली रक्कम देखील परत करावी लागेल. यामुळे अपात्र शेतकऱ्यांमध्ये मोठी घबराट निर्माण झाली आहे, कारण त्यांना आता मिळालेली रक्कम परत करावी लागणार आहे.
कसे वाचावे वसुलीच्या प्रक्रियेपासून?
जर तुम्ही पीएम किसान योजनेचे लाभार्थी असाल, तर तुमच्या माहितीची तपासणी करा. जर तुम्ही अपात्र असाल तर तुम्हाला मिळालेली रक्कम परत करावी लागेल. त्यामुळे आता वेळीच सावध व्हा आणि जर तुम्ही पात्र आहात तर योग्य ती कागदपत्रे आणि माहिती द्या. यामुळे तुमची पुढील हप्ता मिळण्याची शक्यता वाढेल.
भविष्याचा विचार
पुढील काळात, सरकारने या योजनेत अधिक पारदर्शकता आणण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. यामुळे अपात्र शेतकऱ्यांना या योजनेतून वगळण्यात येईल आणि पात्र शेतकऱ्यांना अधिक लाभ मिळेल. शेतकऱ्यांनी योजनेच्या नियमांचे पालन करणे अत्यंत आवश्यक आहे, कारण सरकारच्या वसुलीच्या प्रक्रियेतून सुटण्यासाठी योग्य माहिती देणे आणि पात्र ठरवणे हेच एकमेव उपाय आहे.
पीएम किसान सम्मान निधी PM KISAN 18TH INSTALLMENT योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची योजना आहे, ज्यामुळे त्यांना आर्थिक मदत मिळते. परंतु, अपात्र शेतकऱ्यांनी या योजनेचा गैरफायदा घेतल्याने सरकारने त्यांच्याकडून पैसे परत घेण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. शेतकऱ्यांनी या प्रक्रियेपासून वाचण्यासाठी योग्य माहिती देणे आवश्यक आहे आणि योजनेच्या नियमांचे पालन करणे आवश्यक आहे. अशाप्रकारे, ही योजना अधिक पारदर्शक आणि लाभदायक ठरू शकते.